Решавање на сегрегацијата на училиштата со механизмите за усогласување на училиштата

Целта на механизмите на совпаѓање е да се соберат информации од учесниците на пазарот – училишта и деца – како подредени преференции, кои се нарекуваат приоритети во случајот на училиштата, и да се најде распределба што е безбедна и ефикасна за нив.

Овој пристап неодамна даде многу резултати во многу случаи од реалниот живот кои ја истражуваат распределбата на училишни места за учениците во основните, средните и во завршните години на средните училишта. Иако генерално кажано, ниту еден механизам не ги поттикнува сите учесници да бидат искрени, постојат некои корисни принципи за дизајн. На пример, ако приоритетите се засноваат на објективни критериуми како растојание, механизмот GS (ГШ) (исто така познат како одложено прифаќање) е безбеден и го поттикнува вистинското откривање на преференциите за семејствата. Има и докази за „лош“ дизајн, на пр. непосредно прифаќање познато како механизам Бостон, а најчесто е заменет со механизмот ГШ.

Бројот на постоечки апликации расте (види подолу) со бројот на урбани средини кои се соочуваат со различни социјални проблеми поврзани со слободен избор на училиште од страна на родителите. Овие проблеми се поврзани со урбаната сегрегација, која пак се претвора во училишна сегрегација; растојанијата што треба да ги поминат децата до училиштата и проблемите со урбаниот транспорт поврзани со тоа, браќа и сестри во различни училишта и способноста на обесправените семејства или децата со посебни потреби да го остварат изборот на училиште и друго.

Затоа, дизајнирањето на училишните приоритети (кои критериуми први да се земат предвид), покрај алгоритмот за распределба, е клучно за дизајн на добри политики. Има сè побројна литература за соочување со нови предизвици за поттикнување на различноста со употреба на квоти или приоритетни часови кои во многу случаи можат да ја наметнат социјалната правда, на пр. пристапи на афирмативна акција.

Табела: Примери на некои дизајни што се совпаѓаат во Европа

Табелата не претставува комплетна листа на механизми; ги содржи најпознатите. Карактеристиките на механизмот може да се менуваат од година во година. ПОП = посебни образовни потреби, OП = одложено прифаќање.

• ISCED 1: А=Амстердам, П=Португалија, Л=Лондон, С=Стокхолм, Н=Најмеген.
• ISCED 3: А=Амстердам (пред 2015 година користена верзија на Бостон со рандомизација во прекин на врските); Х=Хелсинки (5 преференции и секвенцијална верзија на Гејл Шепли); Бу=Будимпешта (училиштата треба да применат строги рангирања); П=Париз (максимум 10 преференции може да се наведат само во рамки на областите); Бр=Брисел (10 училишта може да се наведат и совпаѓањето е во две фази, Бостон и ОП).
• ISCED 6: Г=Германија (ОП од 2012 година, доброволно учество од страна на универзитетите); E=Естонија (централизирана средина за апликација, но нема соодветна координација, 3 преференции во рамките на еден универзитет); Б=Белгија (сите апликанти се прифатени); Ф=Франција; У=Унгарија (се прифаќаат сите над прагот на успехот за рангирање).

Табелата погоре покажува дека повеќето урбани механизми се однесуваат или на растојанието од училиште до дома или на браќа и сестри во нивните дизајни и дека алгоритмот што се користи е сè повеќе ГШ. Сепак, проблемите што тешко се отплеткуваат со дизајнот на пазарот се многукратни, како што е загриженоста дека испитите со високи влогови, приоритетите на далечината или способноста на средната класа да ги користат своите привилегии на социјална класа ги ставаат децата од маргинализираните семејства во полоши позиции, особено во системи со рано следење.

Автори: Пидер, Каир; Вески, Андре; Лаури, Триин

 Референци

• Abdulkadiroğlu, A. and Sönmez, T. (2003). School Choice: A Mechanism Design Approach. American Economic Review, Vol. 93, No. 3, pp. 729–747.
• Abdulkadiroğlu, A., Che, Y.-K., and Yasuda, Y. (2011). Resolving Conflicting Preferences in School Choice: The Boston Mechanism Reconsidered. American Economic Review, Vol. 101, No. 1, pp. 399–410.
• Abdulkadiroğlu, A., Pathak, P. A., and Roth, A. E. (2009). Strategy-proofness versus Efficiency in Matching with Indifferences: Redesigning the NYC High School Match. American Economic Review, Vol. 99, No. 5, pp. 1954–1978.
• Abdulkadiroğlu, A., Pathak, P. A., Roth, A. E., and Sönmez, T. (2006). Changing the Boston School Choice Mechanism. National Bureau of Economic Research, Working Paper Series, 11965.
• Gale, D. and Shapley, L.S. (1962). College Admissions and the Stability of Marriage. The American Mathematical Monthly, Vol. 69, No. 1, pp. 9–15.
• Roth, A.E. (2008). Deferred Acceptance Algorithms: History, Theory, Practice, and Open Questions. International Journal of Game Theory, Vol. 36, No. 3-4, pp. 537–569.