Skip to main content
European Commission logo
European School Education Platform
News item
Featured

Зафаќање со родовата нееднаквост во СОО

Потребен е пристап на повеќе нивоа за зафаќање со разликите во родовата застапеност во стручното образование и обука (СОО).
Female electrician working
Chevanon Photography / Pexels

СОО игра суштинска улога во опремувањето на учениците со практичните вештини и специјализираното знаење потребни за занаети и професии. Сепак, често има родова нерамнотежа во стручното образование и обука, што може да доведе до мноштво негативни последици во професиите и општеството, вклучувајќи го пазарот на трудот и недостигот на вештини, влијанија на менталното здравје врз моралот на вработените и негативните култури на работното место и ограничувања на иновациите и економски раст, како за поединците така и за општествата. 

 

Справување со родовите стереотипи

Традиционалните родови улоги и стереотипи можат да влијаат на интересите на луѓето уште од рана возраст. Момчињата често се охрабруваат кон научни, технички и инженерски области, додека девојчињата често се насочуваат кон згрижувачки и социјални професии. Отсуството на женски примери во областите во кои доминираат мажи може да ги спречи младите жени да размислуваат за кариера во овие области. Исто така, родовите стереотипи ги спречуваат машките ученици да влезат во професии во кои доминираат жени и да станат пример за младите момчиња.

Родовата поделба е многу поекстремна во стручното образование отколку во општото образование во речиси сите земји на ЕУ. Европската Унија ја препознава важноста за справување со професионалните родови нерамнотежи и има неколку иницијативи насочени кон промовирање на еднаквоста во СОО, вклучително и Европската агенда за вештини Акција 4 и програмата Еразмус +, која финансира проекти како што е проектот CASTWOMAN, кои се однесуваат на родовите стереотипи за вработување во секторот за леење и FemSTEM Coaching, кој користи е-коучинг и коучинг во живо од страна на колеги/колешки за да ги охрабри жените да влезат во техничките области. 

 

Акции на ниво на ЕУ и регионални акции

Стратегијата на ЕУ за Родова еднаквост 2020-2025 година ја одредува рамката што ја промовира родовата еднаквост. Се залага за Препорака на Советот за СОО за подобрување на родовата рамнотежа во професиите во кои традиционално доминираат мажи или жени и да се решат родовите стереотипи и родовите јазови во образованието и обуката.

Европската комисија, исто така, ја претстави Европската стратегија за грижа како дел од Европскиот столб за социјални права, а една од нејзините основни цели е да ги подобри работните услови, да се справи со родовите стереотипи и да привлече повеќе луѓе - особено мажи - за секторите за долгорочна грижа и секторите за рана детска грижа.

 

Промена на културите на работното место

Неодамнешниот извештај  од Нордиските информации за родовите (НИР) покажува дека, како и во многу други места, во секторите кои се опслужуваат од системите за СОО во нордиските земји има многу голема застапеност на мажи или на жени. Во секторите за образование во енергетиката, индустријата и градежништвото речиси целосно доминираат машки ученици, а женските ученици доминираат во областите на здравствената и социјалната заштита.

Значајно е дека оваа родова нерамнотежа влијае на повеќето професии за кои има недостиг низ Европската Унија; 86% од овие занимања не се родово балансирани, што ја отсликува родовата сегрегација во соодветното поле на студии, поради што бројот на луѓе за пополнување слободни работни места е ограничен.

Многу активности имаат за цел да ги поттикнат недоволно застапените родови, но малкумина се фокусираат на родовото кодирање кое е тесно поврзано со традициите и културите поврзани со машкоста или женственоста. Ова не е нешто што автоматски се менува кога соодносите на жени или мажи во одреден сектор се менуваат. Ефективните стратегии бараат системски интервенции кои го надминуваат таргетирањето на поединци во недоволно застапените групи и се фокусираат на менување на нормите и ставовите.

 

Further reading

Additional information

  • Education type:
    Vocational Education and Training
  • Target audience:
    Teacher
    Student Teacher
    Head Teacher / Principal
    Pedagogical Adviser
    Teacher Educator
    Researcher
  • Target audience ISCED:
    Upper secondary education (ISCED 3)