Ancak pek çok ülkede gözlemlenen gerçek, okulların acilen nitelikli yeni öğretmenlere ihtiyaç duyduğu ve pek çok öğretmen adayının da başka alanlarda kariyer fırsatları aradığıdır. Öğretmenlik eğitiminden okullarda fiili öğretmenliğe geçiş, genç öğretmenlerin okulların ve sınıfların karmaşık gerçekliklerinin üstesinden gelmek ve öğretmenlik görevlerinin zorluklarıyla yüzleşmek zorunda oldukları bir dönemdir. Çoğu öğretmen, sınıf yönetimi ve öğrenci davranış sorunlarıyla başa çıkma, velilerin çocuklarının eğitimine yoğun şekilde katılması, idari talepler ve okul yönetiminin beklentileri gibi öğretmenlerin üstesinden gelmeleri beklenen çeşitli görevler karşısında kendilerini bunalmış hissetmektedir.  

Kariyerlerinin başındaki öğretmenler genellikle mesleki yolculuklarının başında bu gerçeklik şokunun üstesinden gelmek için gerekli destekten yoksundur ve yaşadıkları sürekli stres ve tükenmişliğin iyilik halleri üzerindeki olumsuz etkisi onları alternatif kariyer seçenekleri hakkında düşünmeye sevk eder. Bu öğretmenlerin bu noktada aynı yoldan geçmiş daha deneyimli meslektaşları tarafından desteklenmeleri gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle, genç öğretmenlerin kendilerini dikkatle dinleyebilecek ve endişelerine yanıt olarak kendi deneyimlerini paylaşabilecek yetkin mentorlara ihtiyaçları vardır. Bu mentorların görevi, bir okul kurumuna geçişi kolaylaştırmak, öğretim uygulamalarının gelişimini desteklemek ve yeni öğretmenlere mesleki görevlerinin tüm yönlerini tanıtmaktır.

Ancak, mentorluk ve oryantasyon döneminin resmi yapısı, yeni öğretmenlerin gelişiminin desteklenmesi açısından yalnızca bir politika çerçevesi işlevi görmektedir. Mentorluğun, meslektaşlık ilişkilerini ve ortak düşünsel uygulamaları destekleyen, yeni öğretmenlerin yanı sıra daha deneyimli öğretmenler için de öğrenme fırsatları sunan işbirlikçi bir okul kültürünün ayrılmaz bir parçası olması gerekir. Okulların, öğretmenlerin ve okul personelinin yeni öğretmenleri destekleme konusunda sorumluluk üstlendiği ve kariyerlerinin başındaki öğretmenlerin endişelerini paylaşabilecekleri ve ihtiyaç duydukları desteği alabilecekleri güvenli ortamlar olması gerekir. Yeni öğretmenlerin duygusal desteği mentorluk sürecinin en önemli unsuru olarak gördükleri gözlenmektedir ve bu da ihtiyaçlarının ne kadar karmaşık ve çeşitli olduğuna işaret etmektedir. 

Başarılı mentorluk, hem mentorlar hem de mentorluk alan kişiler açısından mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlayan ödüllendirici bir süreç olmalıdır. Bu, söz konusu kişilerin bu görev için iyi hazırlanmış olmaları halinde mentorların mesleki ufuklarını genişletebilecek iki taraflı bir süreçtir. Fakat yine de, iyi bir öğretmenin iyi bir mentor olacağı yönündeki zımni fikir birçok eğitim sisteminde yaygınlığını halen korumaktadır. Mentor öğretmenlerin kaliteli mentorluk sunabilmeleri için öğrenme fırsatlarına ve süreç içerisinde desteğe ihtiyaçları vardır; aksi takdirde mentorluk uygulamalarını geliştirirken yalnızca deneyimlerine ve sezgilerine güvenmek zorunda kalırlar.

Mentorluk süreci, doğası gereği esasen ilişkisel nitelikte olup mentorların öğretmenlikle ilgili mesleki bilgilerin yanı sıra son derece donanımlı sosyal ve duygusal yetkinliklere de ihtiyacı vardır.  İyi bir mentor olmak zaman alır ve kaliteli mentorluk için gerekli yetkinliklerin gelişimini destekleyecek sürekli bir çaba gerektirir.

Okullarımızda hem yeni öğretmenlerin hem de bu öğretmenlerin mentorlarının deneyimlerini iyileştirmek ve sürece dahil olan herkesin mesleki gelişimini ve iyilik halini desteklemek için yapılması gereken çok şey var.

Iris Marušić Zagreb'deki Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nde görevli bir bilim danışmanıdır. Kariyerlerinin başındaki öğretmenlere ve onların deneyimlerine odaklanarak öğretmen motivasyonu ve iyilik hali üzerine araştırmalar yapmaktadır. Aynı zamanda öğretmenlere sosyal ve duygusal yetkinliklerini geliştirmeleri konusunda da destek sağlamaktadır.