STEAM nedir?

STEAM, geleneksel olarak ayrı ayrı şekilde öğretilen STEM (bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik) derslerinin öğretilme şeklini modernize etmeyi amaçlayan disiplinler arası bir eğitim yöntemidir. STEAM yöntemi, kuramsal bilgiyi öğrencileri gerçek hayattaki sorunlara çözüm bulmaya teşvik eden pratik uygulamalarla birleştirerek öğrencilerin ilgisini hareket geçirir. Bu tür öğrenme ortamı, öğrencilerin iletişim, eleştirel düşünme, iş birliği ve problem çözme becerilerini geliştirmelerine imkân sağlar. STEM dersleri öğrencilerin teknik kabiliyetlerini geliştirmelerini sağlasa da öğrencilerin gelecekteki iş hayatları açısından hem dijital hem de sosyal beceriler geliştirmeleri önemlidir.

STEAM eğitimi, disiplinler arası yöntemi sayesinde STEM alanlarında çalışan kadınların yetersiz temsil oranını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Avrupa Komisyonunun Dijital Skorbordda Kadınlar 2021 başlıklı raporuna göre STEM mezunlarının sadece üçte biri ve BİT (bilim ve iletişim teknolojileri) uzmanlarının %19’u kadındır.  Ergenlik dönemindeki kariyer hedefleri yetişkinlikteki kariyer seçimlerini etkileme eğiliminde olduğundan, bu durum STEM konularına olan ilginin genç yaşlardan itibaren interaktif ve ilgi çekici derslerle teşvik edilmesinin öneminin altını çizmektedir. Kadınların STEM alanlarına katılımının artırılması, sadece kadınların iyi ücretli işlere erişimini artırmakla kalmayacak, aynı zamanda teknolojik alanlarda cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesine de yardımcı olacaktır (Avrupa Komisyonu, 2021).

STEAM’in sınıfta uygulanması

Öğretmenlerin STEAM eğitimiyle öğrencilerinin becerilerini geliştirebilmeleri için öncelikle kendilerinden başlamak üzere izleyebilecekleri pek çok yol var.

1. Eğitimciyi eğitmek

Eğitimcilerin, STEAM kavramlarını ilk ve ortaokul düzeyindeki öğrencilere öğretmek için gerekli bilgi ve becerilere sahip olmaları gerekir. Eğitimciler bu alandaki mesleki becerilerini geliştirmek için eğitim programlarına katılabilir veya STEAM öğretimine yönelik çevrimiçi kaynaklara erişebilirler. Çevrimiçi uygulama toplulukları, öğretmenlerin STEAM eğitiminde en iyi uygulamaları öğrenmeleri ve iş birliği içerisinde geliştirmeleri için bir diğer değerli kaynak olabilir.

Örneğin daha proje tabanlı grup çalışması etkinlikleri düzenlemek suretiyle öğretim yaklaşımınızı yeniden düşünmek, öğrencilerinizin ekip çalışması ve iletişim becerilerini geliştirmenin eğlenceli bir yolu olabilir. Yaparak öğrenme, bu problemlerin gerçek hayattaki durumlara nasıl uygulanabileceğini göstererek öğrenciler için daha anlamlı eğitim deneyimleri oluşturur. Bir adım daha ileri giderek sınıfınızı işbirlikçi çalışma veya proje tabanlı etkinliklere ayrılmış alanlar oluşturacak şekilde yeniden düzenleyebilirsiniz.

2. Çevrimiçi araç ve kaynakların kullanılması

Tarihi ve kültürel miras gibi konulara özel uyarlanabilen öğretim materyalleri hazırlamak üzere Avrupa genelindeki öğretmen ve uzmanların birlikte çalıştığı ve AB tarafından finanse edilen çok sayıda STEAM projesi yürütülmektedir. Bunlar öğretmenlere yönelik faydalı ve ücretsiz araçlardır.  Bunların yanı sıra Science is Wonderful! veya Europeana gibi, bilimsel konularda müzik, edebiyat, video ve sanat eserlerini öğrenme aracı olarak kullanan ve etkileşimli öğrenme etkinlikleri içeren çevrimiçi dijital veri havuzları da mevcuttur.

Öğrencilerinizin ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda bir konu seçmek, genç kızları bilimsel konuları incelemeye teşvik etme konusunda özellikle yararlı olup öğrencilerin STEM derslerine katılımlarını artırmaya yardımcı olabilir.

3. Cinsiyetle ilgili ön yargıların sınıfta ele alınması

Kız çocukların STEM derslerine ilgi ve katılımlarının artırılması, genç kadınlara sürekli değişen iş piyasasına adapte olmalarını sağlayacak beceriler kazandırmak açısından çok önemlidir. Girls Go Circular, kız çocukların dijital ve girişimcilik becerilerini döngüsel ekonomi bağlamında geliştirmek suretiyle onları STEM disiplinlerinde destekleyen ve AB tarafından finanse edilen projelere bir örnektir. 

Öğretmenler, cinsiyet açısından kapsayıcı yöntemlere öncelik vererek STEM alanında cinsiyetler arasındaki açığı kapatmaya çalışabilirler. Bu, sınıfta öğrencilerle cinsiyet eşitsizliği hakkında açık tartışmalar yapılmasını ve cinsiyetle ilgili basmakalıp klişe ve önyargıları yapısökümcü bir yaklaşımla analiz etmek için karışık çalışma grupları halinde çalışmayı teşvik etmeyi içerebilir.   

Öğretmenler, kız çocukların bilimsel derslere katılımları üzerinde etkili olan pedagojik hususlara ilişkin farkındalığı arttırmaya yönelik mevcut proje ve yayınlardan ilham alabilir ve kız çocukların STEM'e katılımını arttırmaya yönelik yenilikçi uygulama örneklerini paylaşabilirler.