‘Askıya Alınan Yaşamlar: Ukraynalı Mültecilerin Profilleri ve Niyetleri’ başlıklı rapor kapsamında UNHCR, mültecilerin geleceğe dair niyetlerini daha iyi anlamak için Avrupa içinde ve dışındaki 43 ülkedeki mültecilere yönelik bir anket düzenledi.

Ukraynalı mülteciler çoğunlukla çocuklarıyla birlikte yolculuk eden kadınlardan oluşmaktadır. Anket katılımcılarının çoğu yüksek eğitim düzeyine sahiptir ve Ukrayna’dan ayrılmadan önce, eğitim sektörü de dahil (%16) çeşitli sektörlerde istihdam edilmişlerdi veya serbest olarak çalışıyorlardı.  

Anket katılımcılarının çoğunluğu (%81) bir gün Ukrayna’ya dönmeyi ümit etse de küçük bir azınlık (%4) geri dönmeye dair hiçbir umut taşımamaktadır. Bu kararları etkileyen faktörler arasında güvenlik endişeleri ve eğitime erişim de dahil olmak üzere çocukları için istikrarın sağlanması yer almaktadır.

Okul eğitiminin kesintiye uğraması mülteci ailelerinin karşılaştığı birçok zorluktan sadece biri olup, anket katılımcılarının %14’ü eğitimin en acil ihtiyaçları arasında olduğunu bildirmiştir.

Okula kayıt yaptırmaya dair niyetler

2022/23 eğitim öğretim yılıyla ilgili olarak anket katılımcılarının %73’ü çocuklarını ev sahibi ülkedeki bir örgün eğitim kurumuna göndereceklerini belirtmiştir. Bu arada anket katılımcılarının %18'i çocuklarının eğitimine Ukrayna eğitim sisteminde çevrimiçi/uzaktan eğitim şeklinde devam etmesini tercih etmektedir. Benzer şekilde, önümüzdeki üç ay içerisinde Ukrayna’ya dönmeyi planlayan anket katılımcılarının %11’i, çocuklarını Ukrayna eğitim sistemindeki bir okula kaydetme arzusuyla motive olduklarını belirtmiştir.

Anket sonuçları, mültecilerin çocuklarının hangi sistemde eğitim almasını istedikleri konusunda ülkeler arasında büyük farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Örneğin Polonya ve Slovakya'daki mülteciler, Moldova ve Romanya'dakilere kıyasla çocuklarını ev sahibi ülkedeki bir örgün eğitim kurumuna göndermeye daha olumlu yanıt vermiştir. Bu kararları etkileyen faktörler arasında ev sahibi ülkede kalmama niyeti ve dil konusunda karşılaşılan zorluklar yer almaktadır. Çocuklar, ev sahibi ülkenin eğitim sistemine dahil edilebilmelerinin desteklenmesi ve akranlarıyla ilişkiler geliştirebilmeleri için dil derslerine ve müfredat dışı aktivitelere ihtiyaç duyduklarına dikkat çekmiştir.