Skip to main content
European School Education Platform
Tutorials

Lezzjonijiet li tgħallimna dwar it-tagħlim tal-istorja minn gwerer tal-passat fl-Ewropa

Matul perjodi ta’ kunflitt, bħall-gwerra fl-Ukraina, il-kwistjoni ta’ narrattivi storiċi u kif huma mgħallma taqa’ taħt skrutinju ġdid. Din it-tutorial se teżamina kif l-għalliema tal-istorja jistgħu jinnegozjaw tilwim u differenzi biex jagħmlu s-suġġett sinifikanti għall-istudenti kollha.

Fl-1954, fl-effetti ta’ wara t-Tieni Gwerra Dinjija, il-Konvenzjoni Kulturali Ewropea sejħet lill-membri tagħha biex jibnu l-għaqda billi jistudjaw iċ-ċivilizzazzjoni, il-lingwi u l-istorja ta’ xulxin.

Xi tliet kwarti ta’ seklu wara, it-tagħlim tal-istorja jibqa’ sfida għall-edukaturi, li l-kurrikuli nazzjonali tagħhom fil-biċċa l-kbira jippreżentaw “mirja ta’ kburija u uġigħ fejn it-tbatijiet u l-kburija nazzjonali huma enfasizzati, filwaqt li l-ħsara li ssir lill-oħrajn hija mtaffija jew lanqas imsemmija” (van der Leeuw). Fl-istess ħin, hemm fehim akbar ta’ kif is-suġġett għandu jevolvi biex jirnexxi fi – u jrawwem – soċjetajiet diversi u demokratiċi.

Xi kunċetti importanti f’dan il-kuntest jinkludu empatija storika, multiperspettività, identitajiet plurali, u kokreazzoni.

1. Empatija storika

Għalkemm l-isem jista’ jidher qarrieqi, l-empatija storika mhijiex att emozzjonali daqs kemm hija att analitiku. Dan ifisser “li wieħed iżomm f’moħħu strutturi sħaħ ta’ ideat li mhumiex tiegħu, u li wieħed jista’ ma jaqbel magħhom xejn” (Ashby and Lee). Din tgħin lill-istudenti jiżviluppaw kurżità, ġudizzju tajjeb u għarfien tal-kontestazzjoni, fost affarijiet oħra.

Għal eżempju prattiku, nistgħu nħarsu lejn studju tal-2014 ta’ Endacott, li fih ta informazzjoni lill-istudenti dwar l-iskjerament tal-bomba atomika fl-1945 minn Harry Truman. Wara li ppreżenta lill-istudenti narrattivi fl-ewwel persuna u materjali oħra, huwa staqsa mistoqsijiet bħal: Kulħadd emmen dawn l-affarijiet dak iż-żmien, jew kien hemm nies u gruppi li ħasbuha differenti? u X’jgħidlek dan is-sors dwar il-prinċipji, it-twemmin, il-valuri, jew il-pożizzjonijiet tal-persunaġġ storiku? Hekk kif l-istudju mexa ’l quddiem, l-istudenti saru aktar analitiċi dwar l-għażliet ta’ Truman.

2. Multiperspettività

Il-multiperspettività hija l-kunċett li m’għandniex nippretendu li nsibu verità storika waħda, iżda pjuttost diversi fehmiet u interpretazzjonijiet tal-passat possibbli, minn sorsi differenti. Naturalment, l-istudenti għandhom ikunu konxji li dawn mhumiex kollha ugwalment validi jew għandhom jittieħdu bil-valur nominali, billi jiġu applikati tekniki ta’ kontroll tal-fatti u ta’ x’inhu falz.

Il-proġett bilaterali tal-edukazzjoni tal-istorja f’Ċipru tal-Kunsill tal-Ewropa jippreżenta attività rilevanti, li fiha l-istudenti huma mitluba jagħmlu riċerka tal-isfond għal film ipotetiku. F’wieħed mill-passi, huma għandhom jiddeċiedu kif jippreżentaw il-Battalja ta’ Lepanto fl-1571 u jaraw kif ir-rakkont jista’ jinbidel skont il-perspettiva: pereżempju, mill-għajnejn tal-qorti rjali fi Spanja, jew tal-konsulent tas-Sultan.

3. Identitajiet

Jista’ jkun ta’ sfida li wieħed juża l-edukazzjoni tal-istorja biex jiżviluppa identitajiet nazzjonali u identitajiet tal-UE fl-istess ħin. Madankollu, hemm kuxjenza dejjem tikber li n-nies għandhom identitajiet multipli li jeżistu flimkien.

Dan jista’ jiġi rintraċċat lura għall-hekk imsejħa “ibridità” jew “taħwid” ta’ kulturi (Stockhammer). Aspetti differenti tal-kulturi jistgħu jingħaqdu flimkien minħabba ċaqliq soċjali, moviment u attivitajiet li jkunu għaddejjin, u minħabba bidliet akbar: diżastri naturali, kolonizzazzjoni, invażjoni u żviluppi teknoloġiċi jew militari.

L-użu tal-“identitajiet” plurali mal-istudenti jista’ jgħin biex jippromwovi dan il-fehim.

4. Il-kokreazzjoni tat-tifsira

In-natura kostruttiva tal-istorja tagħmilha possibbli wkoll biex in-nies jikkokreaw it-tifsira. Xi prattiki tajbin jinkludu:

Il-kokreazzjoni tista’ tgħin ukoll lill-għalliema biex jinvolvu lill-ġenituri, iwessgħu l-opportunitajiet u jsemmu l-kwistjonijiet aktar kontroversjali li altrimenti forsi jevitaw.


Din it-tutorial kienet ibbażata fuq:

Riżorsi addizzjonali:

https://www.schooleducationgateway.eu/en/pub/resources/publications/inclusion-of-young-refugees-.htm

https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/cd9faea8-ba77-11ea-811c-01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-search

https://www.coe.int/en/web/campaign-free-to-speak-safe-to-learn/-/quality-history-education-in-the-21st-century-principles-and-guidelines-2018-

https://www.coe.int/en/web/reference-framework-of-competences-for-democratic-culture/home

https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/cd9faea8-ba77-11ea-811c-01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-search

https://padlet.com/EuroClio_Secretariat/13ck4n4khw4voyxq

Additional information